معیشت مردم در 1402

آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعراء: در سال 1401 اقتصاد کشور و معیشت مردم با شرایط بسیار سختی رو به رو شد. در این شرایط دغدغه‌های اقتصادی و معیشتی از عمده‌ترین دغدغه‌های مردم بود و بسیاری از افراد به معنای واقعی شرایط فقر و تنگنای اقتصادی را احساس کردند. به عبارتی دیگر در این دوران عده‌ای از طبقه اقتصادی خود به طبقه‌ای پایین‌تر نزول کردند. در طول این سال بارها از نرخ بالای تورم، نرخ بیکاری، نرخ دلار، سکه، مسکن و خودرو نوشتیم و هشدار دادیم که شرایط سخت اقتصادی حیات اجتماعی جامعه و مردم را به شدت در معرض آسیب‌های مختلف قرار می‌دهد. در یک گزارش به این موضوع پرداختیم که تورم مدام در حال نابود کردن اخلاق جامعه است، در گزارش دیگری هشدار دادیم که در سال آینده شرایط برای مستاجران سخت‌تر خواهد شد، پایین آمدن سقف آرزوهای مردم موضوع گزارش دیگری بود که در سال 1401 به آن پرداختیم. در طول این مدت بارها از قیمت دلار گلایه کردیم و هشدار دادیم که افزایش نرخ دلار تاثیرات گسترده‌ای بر جامعه به جای می‌گذارد. بهبود شرایط اقتصادی مردم امروز به آرزویی دست نیافتنی تبدیل شده است اما همچنان با سال نو امیدهای تازه در دل انسان جوانه میزند و ما نیز امید داریم که در سال جدید شرایط اقتصادی و معیشتی کشور و مردم بهبود یابد. در هر صورت در این گزارش ما به سراغ چند تن از اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی رفته‌ایم و از آن‌ها در خصوص شرایط اقتصادی و معیشتی در سال جدید سوال کرده ایم.
>تورم 50 درصدی در سال آینده
مسعود دانشمند اقتصاددان و کارشناس این حوزه در گفتگو با آفتاب یزد تصریح کرد:« آن طور که رئیس کمیسیون تلفیق مجلس اعلام کرده است اگر اتفاق خاصی رخ ندهد و همین روال ادامه پیدا کند تورم 50 درصدی را در سال آینده در پیش خواهیم داشت. تورم 50 درصدی یعنی وضع معیشت مردم بدتر می‌شود و اقتصاد هم در رکود خود در جا می‌زند. در این شرایط رشد اقتصادی نخواهیم داشت و شرایط اشتغال مردم نیز بدتر خواهد شد. مگر اینکه دولت یکسری تصمیماتی اخذ کند که باعث باز شدن فضای اقتصادی کشور شود. یعنی اینکه مسئله اف‌ای تی اف حل شود، مسائل با غرب حل و فصل شود و بتوانند جریان تولید کشور را راه بیندازند. اگر این اتفاقات رخ دهد تورم 50 درصد نخواهد بود و رشد اقتصادی در کشور به وجود می‌آید.»
>موضوع احیاء روابط ایران و عربستان
وی در خصوص احیاء روابط ایران و عربستان ادامه داد:« به مسئله روابط ایران و عربستان باید به صورت واقعی نگاه کنیم. قبل از اینکه رابطه ما با عربستان قطع شود، مجموع داد و ستد بازرگانی ما 600 هزار دلار بوده است. الان هم چون اقتصاد ایران و عربستان همانند یکدیگر است در بهترین شرایط هم تبادل ما به 2 میلیارد دلار می‌رسد. عربستان مانند ما یک کشور نفتی است و هردو محصولات پتروشیمی صادر می‌کنیم و واردات ما نیز مانند یکدیگر است. اقتصادهایی که مکمل هم هستند می‌توانند بر روی یکدیگر تاثیر بگذارند اما اقتصاد‌هایی که شکل هم هستند صرفا می‌توانند با یکدیگر رقابت کنند. در این شرایط نباید فکر کنیم که احیاء روابط ایران و عربستان باعث تاثیر بسیار زیادی بر اقتصاد ایران می‌شود. اندازه‌های واقعی هر پدیده‌ای را ببینم و نباید صرفا تبلیغات گسترده توجه ما را جلب کند. از نظر امنیتی احیاء رابطه ایران و عربستان برای ما منافعی دارد اما از نظر اقتصادی باید واقع بین باشیم. »
>با تغییر سال تغییر سیاستی رخ نداده است
در ادامه آلبرت بغزیان استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی به آفتاب یزد گفت:« در خصوص پیش‌بینی شرایط اقتصادی در سال آینده باید به شرایط اقتصادی امسال نگاهی داشته باشیم. امسال سال خوبی برای معیشت مردم نبود و آمار رسمی نیز گویای این موضوع است. از سوی دیگر تغییرات نرخ ارز و جهش‌های قیمتی نیز نشان از شرایط نامطلوب اقتصادی می‌دهند. در بحث‌های مربوط به خوراکی‌ها نیز موفق نبوده ایم؛ برای مثال گوشت قرمز، آجیل، برنج و....در بحث خودرو نیز هیچ گونه ثباتی را در امسال تجربه نکردیم و تمام هم و غم وزارت صمت این بود که خودروساز بتواند خودروی تولیدی خود را گران‌تر بفروشد. در بحث لوازم خانگی نیز قیمت‌ها رشد داشتند و بسیاری از اقلام با ارز هزار 28 تومانی قیمت‌گذاری شدند. به نظر من برنامه مشخصی برای کنترل قیمت‌ها و نظارت در امسال وجود نداشت. لذا با تغییر سال تغییر سیاستی رخ نداده است که ما امیدوار به بهبود در سال آینده باشیم. به نظر من هیچ نشانه‌ای از ثبات و کاهش قیمت‌ها در سال آینده نیست و همه چیز خبر از رها بودن قیمت‌ها می‌دهد. »
>مدیریت نرخ ارز
وی ادامه داد:« خود مسئولین بهتر از شرایط آگاه و از توانایی‌های خود با خبر هستند. مسئولین مسئولیت دارند که پاسخگوی مردم باشند و ما صرفا می‌توانیم از شواهد موجود به نتیجه‌گیری برسیم. من به مسئولین می‌گویم تا زمانی که نرخ ارز را تثبیت نکنند و ماندگاری آن تنظیم نشود ما هیچ گونه کاهش قیمت را در بازار شاهد نخواهیم بود. هنگامی که دلار از 40 به 60 هزارتومان رسید قیمت بسیاری از کالاها افزایش یافت اما الان که نرخ دلار پایین آمده است ما شاهد کاهش قیمت‌ها نیستیم چون اطمینان و تضمینی نسبت به این ماندگاری نیست. لذا دولت باید نرخ ارز را مدیریت کند و سازمان‌های مربوطه با افزایش قیمت‌ها برخورد کنند. از سوی دیگر بحث مذاکرات مطرح است و تا زمانی که درآمدهای ارزی افزایش پیدا نکند آرامش به بازارهای ما بر نمی‌گردد. »
>شرایط اقتصادی در سال آینده وابسته به وضعیت تورمی است
هادی حق شناس کارشناس اقتصادی در این باره به آفتاب یزد گفت:
« اگر بخواهیم به این سوال پاسخ دهیم که معیشت مردم در سال آینده چگونه خواهد بود باید ابتدا پاسخ این سوال را بدهیم که تورم در سال آینده چقدر است. زیرا این شاخص تورم است که مبنای فراز و فرود معیشت مردم را تعیین می‌کند. اگر فرض کنیم که سال آینده تورم یک رقمی باشد با همین سقف درآمدی که مردم دارند می‌توانند هزینه‌ها را راحت‌تر تحمل کنند. اما اگر تورم در سال آینده مثل سال جاری باشد طبیعی است که سال آینده سال سختی برای مردم خواهد بود. بنابراین شرایط اقتصادی در سال آینده وابسته به وضعیت تورمی است. پیش‌بینی‌های مجامع بین‌المللی مثل صندوق بین‌المللی پول یا بانک جهانی این است که تورم سال آینده به طور میانگین 40 درصد خواهد بود. لذا اگر تورم سال آینده 40 درصد باشد با توجه به اینکه تا این لحظه میزان افزایش دستمزد کارگران مشخص نشده است اما افزایش دستمزد کارکنان دولت 20 درصد است، تورم دو برابر افزایش دستمزد کارکنان دولت خواهد بود. در این شرایط معیشت مردم بیشتر آسیب خواهید دید. به عبارتی دیگر سطح رفاه با توجه به تورم و افزایش حقوق کارکنان دولت کاهش می‌یابد. اما یک روزنه امیدی که می‌توانیم داشته باشیم احیاء برجام در سال آینده است. اتفاقات سیاسی که در پایان سال جاری رخ داد مانند تفاهم با عربستان و امارات اگر منجر به این شود که روابط تجاری کشور در سال آینده بهتر از امسال باشد شرایط اقتصادی بهتر خواهد شد. به طور مشخص اگر صادرات و واردات ایران و نقل و انتقالات پولی کشور به روال عادی برگردد می‌تواند روزنه امیدی برای بهبود شرایط اقتصادی باشد. در این شرایط نرخ تورم کاهش می‌یابد و کالای خارجی ارزان‌تر به دست مردم می‌رسد و بخشی از نقصان کاهش سطح معیشت از این زاویه کمی جبران
می‌شود. »
>در انتظار اقدامات تکمیلی هستیم
ایمان اسلامی بین، فعال اقتصادی نیز در گفتگو با خبرنگار آفتاب یزد در این باره گفت: «دولت سیزدهم در اواخر سال جاری برخی اقدامات را در حوزه دیپلماسی عمومی و منطقه‌ای مثل ایجاد ارتباط با عربستان و احیای رابطه با امارات را انجام داده که به نظر من اقدامات فرعی مثبت تلقی می‌شود و برای رسیدن به نتیجه مطلوب بایستی اقدامات اصلی و تکمیلی مثبت نیز رخ دهد تا ما بتوانیم در سال آینده شاهد اتفاقات مثبت در حوزه اقتصاد و معیشت مردم باشیم.» این کارشناس تصریح کرد:«متاسفانه بعد از تجدید رابطه با عربستان شاهد برخی تحلیل‌های غلو آمیز بودیم که به نظر من آدرس غلط دادن به مردم است. اقدام دولت صحیح و قابل دفاع بوده و اصلا بایستی سال‌ها قبل ارتباط با سعودی‌ها از بن بست خارج می‌شده است ولی اینکه تصور کنیم با رفع موانع در رابطه با ریاض تمام مشکلات اقتصادی ما مرتفع می‌شود و ما سال آتی شرایط مناسبی را تجربه خواهیم کرد غلط است».
اسلامی بین گفت: «دولت برای اینکه بتواند در سال 1402 در موضوع تورم و رکود درجا نزند باید سراغ برخی اصلاحات در حوزه‌های اصلی برود و در
واقع پازل احیای سیاست خارجی را تکمیل کند.برای مثال دولت باید برای یک بار هم که شده تکلیف تحریم‌های برجامی را مشخص کند.مثل روز روشن است کشور نمی‌تواند در این شرایط تورمی باقی بماند زیر آثار سوئی دارد که همه در حال مشاهده آن هستیم.همچنین ما باید رابطه خود با اتحادیه اروپا را از این شرایط فعلی نجات دهیم.ضمنا بحث اف‌ای تی اف موضوع با اهمیتی است که حل آن بسیاری از گره‌ها را باز می‌کند.»این فعال بازار ادامه داد: «به نظر می‌رسد دولت حداقل در سیاست خارجی به فهمی رسیده که نوید بخش است. بنابراین امیدوارم در ادامه اولا این مسیر تداوم یابد.ثانیا گسترش یابد.ثالثا دچار شعار زدگی و اقدامات نمایشی نشود.» اسلامی بین در پایان گفت: «شرایط اقتصادی و معیشتی سال آتی بستگی کامل به عملکرد دولت در حوزه‌های سیاست خارجی و بالطبع در اقتصاد دارد.»

انتهای پیام