مشکل مردم اقتصادی است یا تیم اقتصادی دولت؟

رضا بردستانی: سی‌ام آذرماه رسید و از آن 10 تغییر در تیم مدیریتی دولت که «علی بهادری جهرمی»، 12 آذرماه از آن سخن به میان آورده بود؛ فقط دو تغییر ایجاد شد: یکی برکناری «سیدمحمد حسینی» از سمتِ معاون پارلمانی دولت و دیگری، جایگزینی «سپهر خلجی» به جای«علی بهادری جهرمی» اما، در نشست خبری «خاندوزی»، وقتی خبرنگاری از این 10 تغییر و چرایی عدم انجام آن پرسید، وزیر اقتصاد پاسخ داد:«من در جریان نیستم ولی تا جایی که من مطلع هستم در تیم اقتصادی دولت تغییری ایجاد نخواهد شد!» و ما پیش خودمان گفتیم:«‌ای دل غافل که نوبت به تیم اقتصادی دولت نیز رسید!» و اندکی بعدتر، پیش خودمان گفتیم: «این درست که مشکل مردم اقتصادی است اما چاره ی کار ایجاد تغییر در تیم اقتصادی دولت نیست در بازنگری در سیاست‌های اقتصادی دولت است که اگر در این مسیر، انتخاب درستی صورت نپذیرد نمی‌توان امید به بهبود اوضاع داشت.»
> چهارده ماه قبل این روزها را دیده بودیم
نه پیشگو هستیم نه ادعای نوستراداموس بودن داریم اما؛ چهارده ماه قبل، زمانی که دلار 27 هزار تومان بود نه 40 هزار تومان(!) به صراحت نوشتیم:«حذف ارز ترجیحی» تصمیمی بدون پشتوانه‌های علمی است و این موضوع برای کشور هزینه‌های بسیاری به بار خواهد آورد.
چهارده ماه قبل (سوم آبان 1400) نوشتیم:« عارضیم خدمت آقای خاندوزی که؛ تک نرخی شدن ارز، حذف ارز 4200 تومانی و تکیه بر واقعیت‌های بازار، نه تنها خواست دولت رئیسی که آرزوی دولت روحانی و بخشی از تلاش دولت‌های احمدی‌نژاد و از احمدی‌نژاد به قبل نیز بود اما نباید خود را به غفلت زد، اقتصادی که وابسته به نفت است و زیر فشار سنگین تحریم، اگر قرار باشد همه ی کالاها و خدمات را با همان ارز رایج بازار که همچنان حوالی 27هزار تومان پرسه می‌زند تهیه و تأمین کرد آن وقت پراید، برنج و دلار با قیمت‌های استثنایی؛ دمِ دست‌ترین رخدادهایی است که می‌توان به چشم دید پس لطفاً به گونه‌ای سخن نگویید که دولت‌های قبل می‌توانسته‌اند و انجام نداده‌اند و شما این امر بر زمین مانده را می‌خواهید به انجام برسانید، عالم‌تر از شما معتقد است نه می‌توانید نه دست به چنین اقدامی بزنید اصلا بگذارید خیال تان را راحت کنم
« مافیای اقتصادی به دنبال حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی است» حالا به قول آن کشاورز طبسی:«خودتان می‌دانید و مملکت تان!»
و چهارده ماه بعد...
> همه ی سیاستمداران اشتباه می‌کنند
همه ی سیاستمداران اشتباه می‌کنند. این واقعی‌ترین و تلخ‌ترین مسئله‌ای است که گریز از آن مقدور نیست. یک روز تصمیم می‌گیرند ارز ترجیحی یا 4200 تومانی یا ارز جهانگیری وارد چرخه ی اقتصادی شود و یک روز تصمیم می‌گیرند آن را حذف کنند در حالی که به زعم تمامی آگاهان اقتصادی، همان از تخصص اشتباه بود هم این عدم تخصیص!
گشتی اگر در جهان و تاریخ معاصر بزنیم، نه اشتباهاتی این چنین در حوزه ی ارز و اقتصاد که، تصمیماتی به غایت اشتباه را در پهنه‌ی گیتی و تأثیرگذار بر زندگی تمامی مردمان جهان خواهیم یافت.
وقتی می‌گوییم: « همه ی سیاستمداران اشتباه می‌کنند» لابد
کم نبوده‌اند تصمیماتی که اگرچه در وهله ی نخست درست بوده اما در ادامه ی مسیر به نتایج دلخواه منتهی نشده‌اند نیز، در همین راستا قابل تحلیل و بررسی است.
حرفی که ما می‌زنیم را قالیباف به بیانی دیگر، اما نرم‌تر می‌گوید: «در دوره پس از انقلاب اسلامی، بعضاً تصمیماتی گرفته‌ایم که با اشکالاتی همراه بوده است.» محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در آیین رونمایی از تازه‌های نشر، منابع دیجیتال و موزه مجازی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس می‌گوید:« اگر امروز در حل برخی مسائل ناتوان هستیم می‌توانیم آنها را با تکیه به علم و پژوهش برطرف کنیم البته، گاهی ما مسئله‌ای را حل می‌کنیم اما آن مسئله در زمان مناسب حل نشده، لذا تصمیم خوب و درعین حال به هنگام لازمه کار است.»
> حتماً اعتراضات سراسری در اوج گرفتن نرخ دلار و سکه نقش داشت اما...!
آن هنگام که برخی رسانه‌های اصولگرا، تورم و گرانی را به اعتراضات سراسری ربط دادند، به طور طبیعی، عده‌ای علم مخالفت بر دوش گرفتند که؛ می‌خواهند ناتوانی خود را گردنِ مردم بیاندازند در صورتی که، کتمان تأثیر اعتراضات سراسری در برخی اوج گرفتنِ قیمت ها، رو در روی واقعیت‌ها قرار گرفتن است، به تعبیری صریح تر؛ این اشتباه دولت بود که بدون بررسی همه ی جوانب ماجرا، خود را در مخمصه‌ای گرفتار کرد که این روزها، دولت و ملت به یک اندازه در رنج و سختی افتاده اند.
در همین زمینه و عین آن چه ما گفتیم و قالیباف نیز گفت را عبدالناصر همتی با لحنی تندتر، انتقادی‌تر و عریان‌تر بر زبان می‌راند. وی در واکنش به ناتوانی دولت در تحقق وعده‌ها و رشد شتابان قیمت‌ها، به عنوان چهره‌ای که خود روزگاری سکان دار بانک مرکزی بود می‌گوید:« روزی که بانک مرکزی در یک اشتباه استراتژیک، اوراق سکه منتشر کرد، دلار 40 هزار تومانی را به رسمیت شناخت»
همتی گفته است:« شما به مردم گفتید پول ایران را بعد از یورو و دلار قوی‌ترین پول منطقه خواهیم کرد. شما گفتید تورم را تک‌رقمی می‌کنید. شما گفتید جلوی استقراض از بانک مرکزی را می‌گیرید. مگر آقای رئیسی این‌ها را نگفت؟ مگر آقای رضایی نگفت؟ مگر تمام پوششی‌هایی که همراه آقای رئیسی آمده بودند این‌ها را نگفتند؟ این ادعاها چه شد؟ حالا مدام می‌گویند گذشتگان بانی وضع موجود هستند. پس شما برای چه آمدید رئیس جمهور شدید؟ من پیشنهاد می‌دهم اگر واقعا گمان می‌کنید قبلی‌ها وضع را خراب کرده‌اند و شما نمی‌توانید آن را درست کنید، استعفا دهید و کنار بروید. بگذارید انتخابات جدید با مشارکت اکثریت مردم برگزار شود...»
این‌ها را نباید از زاویه ی یک کاندیدای انتخاباتی یا یک فعال سیاسی قرار گرفته در جبهه ی مخالف دید بلکه باید نشست و اندیشید که آن چه می‌گوید با آن چه می‌بینیم، تفاوت چندانی ندارد.
> مشکل مردم اقتصادی است یا تیم اقتصادی دولت؟!
این روزها، فشارها بر دولت و تیم اقتصادی دولت کاملا طبیعی اما خارج از توان و تحمل است، اصلاً حق هم همین است.
بر اساس آن چه قالیباف، رئیس قوه ی مقننه می‌گوید و حق نیز همین است که:« امروز با دو چالش جدی؛ جنگ اقتصادی و جنگ ترکیبی روبرو هستیم و این دو لبه یک قیچی هستند که علم، پیشرفت و نیروهای جوان، کارآمد و مؤثر ما را تحت تأثیر قرارداده و مرجعیت‌ها را نیز در تأثیرگذاری بر افراد تغییر داده اند.» دولت اندکی باید صبر پیشه کند، از درافتادن در فضای احساسی پرهیز کند و در نهایت به این نتیجه یا تصمیم برسد که:« وقتی مشکل مردم و مملکت اقتصادی است، این مشکلات با ایجاد تغییر در تیم اقتصادی دولت حل شدنی است یا با ایجاد تغییر در سیاست ها، انگاره‌ها و تصمیم‌گیری ها؟!»
دولت در روزهایی که اصلاً خوب نیست باید خودش را پیدا کند، بیاندیشد و از هر تصمیمی که فکر می‌کند اتخاذ کرده اما اشتباه از کار درآمده باز گردد. دولت باید با مردم، با منتقدان، با صاحبان علم و اندیشه صحبت کند و در نهایت یکی از این دو راه را برگزیند:
ـ اصلاح تصمیمات اشتباه
ـ جبران تبعات آن تصمیمات اشتباه که سنگینی هزینه‌های آن زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده است
دولت باید درس بگیرد یعنی؛ مقاومت در پذیرش خطایی که سرانجامی تلخ داشته را از مخیله ی خود بیرون کند به این معنا که؛ اگر حذف ارز ترجیحی اشتباه بوده، اگر به اصطلاح جراحی اقتصادی نتیجه ی عکس داده، اگر در تدوین برنامه ی ساخت مسکن به نام نهضت ملی مسکن خوب و دقیق هدف‌گذاری نکرده است و یا اگر در سیاست‌های داخلی و خارجی به آن گونه که باید رفتار نکرده است، بازنگری کند و هراسی از این بازنگری و بازگشت از مسیری که نتیجه ی عکس داده نیز نداشته باشد.
دولت و شخص عالی‌ترین مقام اجرایی کشور باید به این واقعیتِ هرچند تلخ تن در دهد که نه تنها سیاستمداران که همه اشتباه می‌کنند. جز این اگر باشد با ایجاد تغییر در تمامی ارکان دولت نیز، اتفاق خوشایندی که مسیر فعلی را عوض کند، رخ نخواهد داد این را حالا می‌گوییم و بعدها و در برهه‌های زمانی مناسب یادآوری خواهیم کرد کما این که چهارده ماه قبل از افتادن دولت در گرداب حذف ارز ترجیحی گفتیم و تبعات آن را برشمردیم و دیدیم و دیدند که همان شد که
نباید می‌شد!

انتهای پیام